Son dönemde Çin yapımı ürünler küresel çapta büyük ilgi görüyor. TikTok'un ABD'deki yasaklanmasıyla birlikte kullanıcılar, RedNote gibi alternatif Çin sosyal medya platformlarına yöneldi. DeepSeek'in yapay zeka modeli de dünya genelinde yankı uyandırdı. "Kara Efsane: Wukong" isimli oyun rekor satış rakamlarına ulaşırken, "Ne Zha 2" animasyon filmi dünya çapında en çok hasılat yapan animasyon filmleri arasına girdi. Bu başarıların yanı sıra, Çin'in "ideolojik ihracat" yaptığı yönündeki eleştiriler de dile getirilmektedir.

Çin'in Yükselen Teknoloji Gücü

Bu başarının temelinde, 40 yılı aşkın süredir istikrarlı bir şekilde gelişen Çin'in birikimi yatıyor. Ülke, bilim ve teknoloji inovasyonunu önceliklendirerek yüksek kaliteli kalkınmayı hedefliyor. 2024 Küresel İnovasyon Endeksi'nde 11. sıraya yükselen Çin, son 10 yılda en hızlı yükseliş gösteren ülkeler arasında yer alıyor. ABD Güvenlik ve Yükselen Teknolojiler Merkezi'nin verilerine göre, Çin 2020 yılında STEM alanlarında ABD'den çok daha fazla mezun verdi. Yaklaşık 500 bin bilgisayar bilimi mezunundan 100 binden fazlası yapay zeka alanında uzmanlaşırken, ABD'deki bu rakam yalnızca 30 bin civarında. MacroPolo'nun araştırmasına göre ise dünyanın en iyi yapay zeka araştırmacılarının neredeyse yarısı Çin kökenli. Bu durum, Çin'in teknolojik alanda ilerleme kaydettiğini ve küresel arenada önemli bir oyuncu haline geldiğini gösteriyor. Çin'in bilimsel ve teknolojik atılımları, nükleer silahlardan uzay programlarına, Huawei'nin Kirin çiplerinden DeepSeek'e kadar geniş bir yelpazede yayılıyor. Eskiden teknolojik gelişmelerin takipçisi olan Çin, artık lider konumda yarışıyor.

Küresel İşbirlikleri ve Kültürel Etki

Nvidia, Amazon ve Microsoft gibi teknoloji devleri, DeepSeek ile işbirliğine giderek Çin teknolojisine olan güvenlerini gösterdiler. Günümüzde Çinli gençler, Batı kültürünü taklit etmek yerine kendi geleneksel kültürlerine daha fazla önem veriyor. Kadim uygarlıklardan ilham alarak teknoloji ve inovasyonla kültürlerini yeniden canlandırıyor ve dünyaya güvenle tanıtıyorlar. DeepSeek'in açık kaynaklı yapısı, dijital uçurumun kapatılmasına ve bilgiye eşit erişimin sağlanmasına katkıda bulunuyor. TikTok ve RedNote gibi platformlar, insanların kendi deneyimlerini paylaşarak fikir alışverişinde bulunmalarına olanak tanıyor. "Kara Efsane: Wukong" ise geleneksel Çin mitolojisini modern bir bakış açısıyla sunuyor. Bu, doğu estetiğinin modern teknolojiyle nasıl harmanlanabileceğinin güzel bir örneği.

Türkiye ile Kültürel Etkileşim

Türkiye, kadim uygarlığı ve kültürüyle dünyanın dikkatini çekiyor. Kültürel çalışmalarıyla hem bölgesel hem de küresel çapta büyük ilgi gören Türkiye, turizmde rekor üstüne rekor kırıyor ve dizi ihracatında dünya ikincisi konumunda. Çin ile Türkiye arasındaki kültürel etkileşim son yıllarda hız kazandı. "Anadolu Ateşi" ve İzmir Devlet Senfoni Orkestrası'nın Çin'deki performansları büyük beğeni topladı. Benzer şekilde, Çin'in "Şiirsel Dans Draması: Mavi-Yeşil" performansı da Türkiye'de ilgiyle karşılandı. "Sanxingdui'den Çıkarılan Kültürel Kalıntılar Resim Sergisi" ise antik Shu kültürü ile kadim Anadolu medeniyetlerini bir araya getirdi. Yakın zamanda Türkçeye çevrilen "Kızıl Köşkün Rüyası" ise Türk okurlarına klasik Çin edebiyatını tanıttı.

Çin, "bilim ve teknoloji artı kültür" yaklaşımıyla medeniyetler arası alışverişi ve diyaloğu teşvik etmeyi hedefliyor. Karşılıklı yarar ve ortak kazanç sağlayarak, yüksek kaliteli kamu ürünleriyle İnsanlığın Ortak Kader Topluluğu Girişimi'ni uygulamaya koymayı amaçlıyor. Bu hedef doğrultusunda Çin, Türkiye de dahil olmak üzere uluslararası toplumla işbirliğini sürdürüyor.

İlkay Liu'nun "Çin yapımı ürünlerin büyük yankı uyandırması aslında 'Farklılıkta Uyum'un yankısıdır" adlı yazısı 27 Şubat 2025'te Milliyet'te yayımlanmıştır.